Towary są nieodłącznym elementem wielu przedsiębiorstw. Należą do rzeczowych składników majątku obrotowego jednostki, nabyte w celu dalszej odsprzedaży. Odsprzedane bywają w cenie wyższej, niż wynosiła ich cena zakupu. Towary nie są przeznaczone do zużycia przez jednostkę w toku prowadzonej przez nią działalności.
Obrót towarowy polega na przemieszczeniu towarów od producentów do konsumentów. Odbywa się on poprzez dokonywanie aktów kupna – sprzedaży pomiędzy sprzedającym a kupującym.
Obrót towarowy może być:
MAGAZYNOWY – polega na pełnym przejściu partii towarów od producenta do detalu z magazynowaniem włącznie. Od zakupu u producenta poprzez magazyny hurtowni, aż do jednostki handlu detalicznego.
BEZPOŚREDNI – polega na przejściu partii towarów od producenta do detalu, z pominięciem szczebla hurtowego. Od zakupu u producenta wprost do jednostki handlu detalicznego.
TRANZYTOWY – polega na przekazaniu partii towarów od producenta do detalu z pominięciem magazynowania na szczeblu hurtu. Szczebel hurtu pełni rolę administratora dostawy od producenta do detalisty. Tranzyt ten przejawia się w formie:
– tranzytu organizowanego – hurt pełni rolę wyłącznie organizatora dostawy pobierającego umowną prowizję. Kwestie finansowej płatności za towar rozliczają między sobą producent i detalista
– tranzytu rozliczanego – hurtownia nie tylko organizuje dostawę, ale również dokonuje rozliczeń finansowych. Przyjmuje fakturę od producenta, dokonuje płatności i refakturuje towar na rzecz detalisty.
Szczeble obrotu towarowego
Obrót towarowy opiera się na różnych zasadach wyceny danych towarów. System wyceny towarów jest ściśle związany ze szczeblem obrotu towarowego, którego dotyczy. Wyróżniamy:
SZCZEBEL ZBYTU – producent lub importer ustala cenę sprzedaży na poziomie zapewniającym pokrycie kosztów i realizację zysku (cena zbytu)
SZCZEBEL HURTU – hurtownik ustala cenę sprzedaży. Dokłada do ceny w jakiej kupił towar (np. ceny zbytu) realizowaną przez siebie marżę (cena hurtowa).
SZCZEBEL DETALU – cenę ustala detalista. Dodaje do ceny w jakiej kupił towar (np. ceny hurtowej) realizowaną przez siebie marżę.
Konsument będący finalnym nabywcą płaci za towar cenę zawierającą koszty wytworzenia i przemieszczenia towarów (łącznie z magazynowaniem). Ponadto cena zawiera wszelkie poniesione koszty handlowe. Z punktu widzenia konsumenta (płacącego cenę detaliczna przy zakupie towarów) optymalnym rozwiązaniem jest obrót bezpośredni. Oczywistym jest, że im mniej ogniw zawiera obrót towarowy, tym cena detaliczna powinna być niższa.